Als organisatie werk je elke dag aan een veilige, gezonde en respectvolle werkomgeving. Maar hoe zorg je dat medewerkers weten welk gedrag wél en juist níet wenselijk is? Een goed opgestelde gedragscode is daarin onmisbaar. In deze blog lees je wat een gedragscode is én hoe je zelf een gedragscode opstelt in 5 stappen.

‍

Wat is een gedragscode?

Een gedragscode is een document waarin je vastlegt welk gedrag van medewerkers wordt verwacht binnen de organisatie. Het gaat niet alleen om het voorkomen van ongewenst gedrag zoals pesten, discriminatie, agressie of intimidatie, maar ook om het stimuleren van gewenst gedrag: respectvol communiceren, integer handelen en verantwoordelijkheid nemen voor je werk en collega’s. De gedragscode is daarmee zowel een leidraad als een normenkader. Het helpt medewerkers bij het maken van keuzes én maakt duidelijk waar de grenzen binnen de organisatie liggen.

Op beleidsniveau is de gedragscode een essentieel onderdeel van goed werkgeverschap en is de gedragscode onderdeel van het beleid psychosociale arbeidsbelasting (PSA-beleid). Concreet zorgt de gedragscode voor:

1. Beperken van grensoverschrijdend gedrag: een heldere gedragscode voorkomt onduidelijkheid over wat wel en niet acceptabel is op de werkvloer.

2. Bijdragen aan sociale veiligheid: medewerkers voelen zich veiliger als ze weten dat er duidelijke gedragsnormen zijn op de werkvloer én dat daar consequenties aan verbonden zijn.

3. Ondersteunen bij conflicthantering: bij meldingen of signalen van ongewenst gedrag biedt de gedragscode houvast voor leidinggevenden, HR én de (interne) vertrouwenspersonen.

‍

Lees ook: Hoe stel ik een PSA-beleid op? Een gids voor HR-professionals

‍

‍Een gedragscode opstellen in 5 stappen

1. Bepaal het doel van de gedragscode: formuleer helder waarom de organisatie een gedragscode opstelt. Is het een reactie op een incident, onderdeel van PSA-beleid of preventief beleid? Dit bepaalt de toon en inhoud.

2. Betrek medewerkers en leidinggevenden: een gedragscode werkt alleen als hij gedragen wordt. Haal input op via gesprekken of bestaande casuïstiek. Zo sluit de gedragscode aan op de praktijk en wordt het draagvlak verhoogd.

3. Maak het concreet: formuleer gedragsnormen in begrijpelijke taal en geef voorbeelden van gewenst én ongewenst gedrag. Denk bijvoorbeeld aan situaties rondom communicatie, sociale omgang, integriteit en gebruik van sociale media.

4. Leg verantwoordelijkheden vast: maak duidelijk wie, waarvoor verantwoordelijk is bij het handhaven van de gedragscode. Wat doe je bij overtredingen? En welke rol hebben leidinggevenden, HR en vertrouwenspersonen?

5. Communiceer, implementeer en blijf herhalen: publiceer de gedragscode niet alleen op intranet, maar bespreek het in de teams, tijdens de onboarding en bij evaluaties. Een gedragscode leeft pas als hij actief onder de aandacht wordt gebracht.

Een gedragscode is geen doel op zich, maar een effectief middel om te bouwen aan een veilige en respectvolle werkomgeving. Het helpt om verwachtingen te verduidelijken, risico’s te beperken en problemen tijdig te signaleren.

Lees ook: Een vertrouwenspersoon aanstellen: 5 meest gestelde vragen en antwoorden

‍

Een gesprek maakt zoveel meer duidelijk

Als externe vertrouwenspersonen zien we dagelijks het verschil tussen organisaties mét en zonder heldere gedragsnormen. Heb je vragen over het opstellen of implementeren van de gedragscode voor jouw organisatie? We helpen graag! Neem contact op door te bellen: 06- 2022 88 45of door te mailen: contact@anderewending.nl