Werkgeluk begint bij sociale veiligheid
Ontdek hoe je sociale en psychologische veiligheid kunt versterken en medewerkers laat floreren, ook bij uitdagend leiderschap.
AndereWending inschakelen als uw externe vertrouwenspersoon?
De experts van AndereWending kunnen uw bedrijf helpen bij het creeëren van een prettige werkplek. Benieuwd naar de mogelijkheden? Neem dan snel contact met ons op.
Wist je dat meer dan 1 miljoen Nederlanders zich onveilig voelen op het werk (CBS, 2024)? Het gaat hierbij niet om fysieke risico’s, maar om sociale en psychologische onveiligheid: roddelen, pesten, intimidatie of angst om je uit te spreken. Deze stille signalen hebben een grote impact op motivatie, samenwerking en duurzame inzetbaarheid.
Sociale veiligheid betekent dat medewerkers zichzelf kunnen zijn, fouten mogen maken en zich kwetsbaar kunnen opstellen zonder negatieve gevolgen. Het ondersteunt bovendien de drie psychologische basisbehoeften autonomie, competentie en verbondenheid. Medewerkers die zich veilig voelen, durven initiatief te nemen, leren van fouten en bouwen sterke relaties op. HR speelt hierin een cruciale rol: niet alleen door beleid te schrijven, maar vooral door cultuur en gedrag actief vorm te geven.
Lees ook: Psychosociale Arbeidsbelasting in 2025: wat zijn de risico's en hoe je ze voorkomt
Wat als de leidinggevende de bron van onveiligheid is?
Een extra uitdaging ontstaat wanneer een leidinggevende of directielid de sociale veiligheid ondermijnt. Denk aan systematisch negeren van input, microagressies, controlerend leiderschap of het afstraffen van kritische geluiden. Dergelijk gedrag creëert vaak een cultuur van zwijgen, waarin medewerkers zich terugtrekken.HR staat dan voor een dilemma: loyaliteit aan de organisatie versus verantwoordelijkheid voor een veilige werkplek. Maak juist op deze momenten de situatie bespreekbaar om verandering te stimuleren.
Lees ook: Wanneer is verbaal gedrag grensoverschrijdend?
Drie lagen van veiligheid
Sociale veiligheid rust op drie niveaus die elkaar versterken:
1. Fysieke veiligheid: afwezigheid van fysieke risico’s op de werkplek.
2. Sociale veiligheid: respectvolle omgangsvormen en het voorkomen van pesten, discriminatie of uitsluiting.
3. Psychologische veiligheid: het vertrouwen dat je mag leren, fouten maken en vragen stellen zonder negatieve consequenties.
Vijf concrete stappen voor HR
1. Laagdrempelige meldpunten: medewerkers op welke manier ze terecht kunnen bij een leidinggevende, HR of de vertrouwenspersoon, zonder directe escalatie.
2. Signalen zichtbaar maken met data: combineer cultuurmetingen (PSA-onderzoek), verzuimcijfers, verloop data en exit gesprekken om patronen te herkennen.
3. Feedback cultuur versterken: zorg dat feedback ook richting leidinggevenden stroomt via peer feedback of 360-graden feedback.
4. Onafhankelijke checks: bijvoorbeeld via een externe coach of vertrouwenspersoon buiten de hiërarchie.
5. Het gesprek durven aangaan: structureel schadelijk gedrag bespreekbaar maken met bestuurders of de RvT.
Lees ook: Een vertrouwenspersoon aanstellen: 5 meest gestelde vragen en antwoorden
Een gesprek maakt zoveel meer duidelijk
Heb je vragen over wat een vertrouwenspersoon voor jou kan betekenen? We helpen graag! Neem contact op door te bellen: 06- 2022 88 45 of door te mailen: contact@anderewending.nl
